Beykozlu
New member
Kabızlık terimi; az ölçüde, sert kıvamda, seyrek ve güç dışkılama (defekasyon) olarak algılanabilir. Dışkılamada kuvvetlik, dışkılama daha sonrası boşalmamışlık duygusu üzere olağan müddet ve kıvamda dışkılama bulunmasına karşın birtakım hastalar tarafınca ezkaza kabızlık olarak kıymetlendirilebilir. Kabızlık bir belirtidir, hastalık değildir. Fakat bu belirtiye yol açan epeyce sayıda organik hastalık olduğu unutulmamalıdır. Kabızlıkta gaitanın (dışkının) kıvamı ve sayısı ön plandadır. Toplumlara, bireylere ve yiyeceklere bağlı olarak değişmekle bir arada; haftada 3 ve daha az dışkılama, sert ve sıkıntı dışkılama kabızlık olarak kıymetlendirilebilir.
Olağan defekasyon (dışkılama) nasıl meydana gelir?
İnce barsaklardan yarı sıvı kıvamda gelen barsak içeriği kalın barsağın birinci kısmına gelir. Burada suyu emilerek dışkının olağan kıvamı oluşmaya başlar.
Kalın barsağın 3 türlü hareketi vardır.
1-Barsak ortasındaki gerecin suyun emilmesini arttırıcı olarak kasılması
2-Suyun emilmesini devam ettirici ileri-geri kısa hareketler.
3-Dışkının kalın barsak içerisinde ilerlemesini sağlayan ileri-itici hareketler.
Bu süreçler kararında kıvamı yoğunlaşan gaita, son barsağın üst kısmına gelip burada depolanır. Ekseriyetle yemeklerden daha sonra gastroenterik reflex ile gaita son barsağa gerçek itilir. Son barsak ortasında birikmeye başlayan gaita, son barsak duvarını gererek dışkılama gereksinimi meydana getirir. Son barsak kaslarının, karın içi adelelerin kasılması ile dışkılama meydana gelir.
Özetle kabızlık;
1-Kalın barsağın birinci kısmına ulaşan gerecin azlığı (açlık ve posa bırakmayan diyetle beslenme kararı)
2-Kalın barsağın dışkıyı ileri gerçek iten hareketlerin azalması (bazı nörolojik hastalıklarda olduğu gibi)
3-Dışkılama sisteminin bozulması (son barsak ve anüse organik, nörolojik, ruhsal niçinlerle dışkının dışarı atımını engelleyen hadiselerde olduğu gibi) ile meydana gelir.
Kabızlığın yaygın niçinleri;
Diyette gereğince lif alınmaması
Fizikî aktivite azlığı (özellikle yaşlılarda)
Tıbbi tedaviler
İrritable kolon sendromu (İBS)
Rutin hayatı değiştiren durumlar (gebelik, yaşlanma, seyahat)
Çok laksatif kullanması
Dışkılama muhtaçlığının uygun şartlar olmadığı için baskılanması,
Dehidratasyon (sıvısız kalma)
Kabızlığın öteki niçinleri :
Doğuştan olma bozukluklar,
Kültürel, ruhsal, çevresel faktörler,
Barsakta gaitanın ilerlemesini zorlaştıran hastalıklar,
Yaşlılarda uygun dışkılama konumunu engelleyen bozukluklar,
Eklem meseleleri,
Parkinson hastalığı üzere birtakım nörolojik hastalıklar kabızlık sebebi olabilir.
Bu saydığımız niçinler haricinde ülkemizde ve batı dünyasında en sık kabızlık sebebi, kabızlık giderici ilaçlarının yanlış ve uygunsuz kullanmasıdır.
Kabızlık şikayeti ile ne vakit doktora görünmek gerekir?
Uzun mühlet kabızlık çeken şahıslar sebebini belirlemek hedefiyle doktora başvurup birtakım tetkikler yaptırmalıdır. Bunun haricinde dışkılama alışkanlığında yeni meydana gelmiş bir değişiklik, kilo kaybı, şiddetli karın ağrısı yahut dışkılama ile bir arada kan gelmesi halinde çabucak doktora başvurulmalıdır. Bu belirtiler epey önemli bir durum belirtisi olabilir. Guatr bezi hastalığı ve şeker hastalığında da dışkılama alışkanlığı değişebilir.
Kabızlığı olanlarda ne üzere testler yapılmalıdır?
Evvel sorunun şiddeti belirlenmeye çalışılmalıdır. Fizik muayene, laboratuvar testleri yapılmalıdır. Kalınbarsak sineması yahut endoskopik tetkikler istenebilir.Tüm kalın barsağın değerlendirilebildiği kolonoskopi yapılabilir. bu türlü polip yahut tümörler saptanabilir.
Kabızlık sorunu nasıl çözümlenir?
Nizamlı yemek yemek, sağlıklı yiyecekler ve kâfi ölçüde sıvı alınmalıdır. Tertipli antrenman güçlü lifli besinlerle beslenmek, özetlemek gerekirse kısaca günde 6-8 bardak su ya da sıvı, fizikî hareket, bol lifli diyet.
Lif nedir?
Lif bitkisel yiyeceklerin sindirilmeyen kısımlarıdır. 2 çeşit lif vardır. Suda eriyen ve erimeyen. Suda eriyen lifler kalın barsaktaki bakteriler tarafınca sindirilirler. Yulaf kepeği suda eriyen liflere örnektir. Kan kolestrolünü düşürmede yardımcıdır. Suda erimeyen lifler kabızlık için en iyileridir. Buğday kepeği, tahıl taneleri ve elma, armut üzere çeşitli meyvelerin kabukları örnek olarak verilebilir.
Lif neden kıymetlidir?
Lifler gaitanın hacmini arttırır. Lifler su tutarak gaitanın ölçüsünü ve su içeriğini arttırırlar. bu türlü kalın barsak içerisindeki gerecin barsak boyunca hareketini arttırarak yardımcı olurlar.
Lifi hangi besinlerden alabilirsiniz ve ne ölçüde almalıyız?
Uygun bir barsak hareketi için günde 30-35 gram lif alınmalıdır. Liften güçlü pek hayli yiyecek vardır. Meyve, sebzeler, kepekli undan yapılmış ekmek en kusursuz örnekleridir. Beyaz pirinç yerine kahverengi pirinç kullanılmaktadır. Kepek büyük bir lif deposudur. Çeşitli doğal tahıl mamüllerinde çokça bulunur. Öteki yiyeceklere karıştırılarak hazır kepek yenebilir.
Sabahleyin aç karna bir kaç adet kuru kayısı, kuru incir yahut kuru erik üzerine 2 bardak su içildikten daha sonra yapılacak sızma zeytinyağı içine kekik, 6-7 adet zeytin konularak esmer ya da kepek ekmeğin buna batırılarak yenilmesini içeren yeterli bir kahvaltı daha sonrası tuvalet muhtaçlığı olsun ya da olmasın tuvalete gidip 5-10 dk oturulmalıdır. bu türlü sağlanabilinecek barsak alışkanlığı uzun müddetli rahatlatıcı olacaktır. Birey her gün sabahları bu dışkılama teşebbüsüne vakit ayırmalıdır. Bu dışkılama eğitiminde ergenlerde daha yeterli sonuçlar alınmaktadır. Ozmotik dışkılatıcılar (Magnezyum tuzları sodyum fosfat, laktiloz bu gruptandır) emniyetle uzun mühlet kullanılabilir. Barsak hareketlerini uyararak, dışkılama meydana getiren ilaçlar piyasada biroldukca tablet ya da draje biçiminde hazır olarak fazla ölçüde tüketilmektedir. Bu ilaçlar elektrolit bozuklukları, kemik erimesi, protein kaybı ve bağımlılık yapabilirler. Kimileri uzun müddet kullanıldıklarında ise barsak mukozasında pigment birikimine niye olarak melanosis koli ismi verilen oluşuma yol açabilirler. Bilhassa barsak hareketlerini arttırarak tesir gösteren ilaçlar barsak duvarı içerisindeki hudutların harabiyetine niye olur. Gerisinden kolay kolay düzelmeyen şiddetli kabızlık meydana gelebilmektedir. Sıvı vazelin, mineral yağlar, ağızdan yahut lavman yoluyla verilebilir. Şiddetli kabızlıkta bilhassa karında şişkinlikte mevcutsa lavman ile barsak boşaltılmaya çalışılmalıdır.
Olağan defekasyon (dışkılama) nasıl meydana gelir?
İnce barsaklardan yarı sıvı kıvamda gelen barsak içeriği kalın barsağın birinci kısmına gelir. Burada suyu emilerek dışkının olağan kıvamı oluşmaya başlar.
Kalın barsağın 3 türlü hareketi vardır.
1-Barsak ortasındaki gerecin suyun emilmesini arttırıcı olarak kasılması
2-Suyun emilmesini devam ettirici ileri-geri kısa hareketler.
3-Dışkının kalın barsak içerisinde ilerlemesini sağlayan ileri-itici hareketler.
Bu süreçler kararında kıvamı yoğunlaşan gaita, son barsağın üst kısmına gelip burada depolanır. Ekseriyetle yemeklerden daha sonra gastroenterik reflex ile gaita son barsağa gerçek itilir. Son barsak ortasında birikmeye başlayan gaita, son barsak duvarını gererek dışkılama gereksinimi meydana getirir. Son barsak kaslarının, karın içi adelelerin kasılması ile dışkılama meydana gelir.
Özetle kabızlık;
1-Kalın barsağın birinci kısmına ulaşan gerecin azlığı (açlık ve posa bırakmayan diyetle beslenme kararı)
2-Kalın barsağın dışkıyı ileri gerçek iten hareketlerin azalması (bazı nörolojik hastalıklarda olduğu gibi)
3-Dışkılama sisteminin bozulması (son barsak ve anüse organik, nörolojik, ruhsal niçinlerle dışkının dışarı atımını engelleyen hadiselerde olduğu gibi) ile meydana gelir.
Kabızlığın yaygın niçinleri;
Diyette gereğince lif alınmaması
Fizikî aktivite azlığı (özellikle yaşlılarda)
Tıbbi tedaviler
İrritable kolon sendromu (İBS)
Rutin hayatı değiştiren durumlar (gebelik, yaşlanma, seyahat)
Çok laksatif kullanması
Dışkılama muhtaçlığının uygun şartlar olmadığı için baskılanması,
Dehidratasyon (sıvısız kalma)
Kabızlığın öteki niçinleri :
Doğuştan olma bozukluklar,
Kültürel, ruhsal, çevresel faktörler,
Barsakta gaitanın ilerlemesini zorlaştıran hastalıklar,
Yaşlılarda uygun dışkılama konumunu engelleyen bozukluklar,
Eklem meseleleri,
Parkinson hastalığı üzere birtakım nörolojik hastalıklar kabızlık sebebi olabilir.
Bu saydığımız niçinler haricinde ülkemizde ve batı dünyasında en sık kabızlık sebebi, kabızlık giderici ilaçlarının yanlış ve uygunsuz kullanmasıdır.
Kabızlık şikayeti ile ne vakit doktora görünmek gerekir?
Uzun mühlet kabızlık çeken şahıslar sebebini belirlemek hedefiyle doktora başvurup birtakım tetkikler yaptırmalıdır. Bunun haricinde dışkılama alışkanlığında yeni meydana gelmiş bir değişiklik, kilo kaybı, şiddetli karın ağrısı yahut dışkılama ile bir arada kan gelmesi halinde çabucak doktora başvurulmalıdır. Bu belirtiler epey önemli bir durum belirtisi olabilir. Guatr bezi hastalığı ve şeker hastalığında da dışkılama alışkanlığı değişebilir.
Kabızlığı olanlarda ne üzere testler yapılmalıdır?
Evvel sorunun şiddeti belirlenmeye çalışılmalıdır. Fizik muayene, laboratuvar testleri yapılmalıdır. Kalınbarsak sineması yahut endoskopik tetkikler istenebilir.Tüm kalın barsağın değerlendirilebildiği kolonoskopi yapılabilir. bu türlü polip yahut tümörler saptanabilir.
Kabızlık sorunu nasıl çözümlenir?
Nizamlı yemek yemek, sağlıklı yiyecekler ve kâfi ölçüde sıvı alınmalıdır. Tertipli antrenman güçlü lifli besinlerle beslenmek, özetlemek gerekirse kısaca günde 6-8 bardak su ya da sıvı, fizikî hareket, bol lifli diyet.
Lif nedir?
Lif bitkisel yiyeceklerin sindirilmeyen kısımlarıdır. 2 çeşit lif vardır. Suda eriyen ve erimeyen. Suda eriyen lifler kalın barsaktaki bakteriler tarafınca sindirilirler. Yulaf kepeği suda eriyen liflere örnektir. Kan kolestrolünü düşürmede yardımcıdır. Suda erimeyen lifler kabızlık için en iyileridir. Buğday kepeği, tahıl taneleri ve elma, armut üzere çeşitli meyvelerin kabukları örnek olarak verilebilir.
Lif neden kıymetlidir?
Lifler gaitanın hacmini arttırır. Lifler su tutarak gaitanın ölçüsünü ve su içeriğini arttırırlar. bu türlü kalın barsak içerisindeki gerecin barsak boyunca hareketini arttırarak yardımcı olurlar.
Lifi hangi besinlerden alabilirsiniz ve ne ölçüde almalıyız?
Uygun bir barsak hareketi için günde 30-35 gram lif alınmalıdır. Liften güçlü pek hayli yiyecek vardır. Meyve, sebzeler, kepekli undan yapılmış ekmek en kusursuz örnekleridir. Beyaz pirinç yerine kahverengi pirinç kullanılmaktadır. Kepek büyük bir lif deposudur. Çeşitli doğal tahıl mamüllerinde çokça bulunur. Öteki yiyeceklere karıştırılarak hazır kepek yenebilir.
Sabahleyin aç karna bir kaç adet kuru kayısı, kuru incir yahut kuru erik üzerine 2 bardak su içildikten daha sonra yapılacak sızma zeytinyağı içine kekik, 6-7 adet zeytin konularak esmer ya da kepek ekmeğin buna batırılarak yenilmesini içeren yeterli bir kahvaltı daha sonrası tuvalet muhtaçlığı olsun ya da olmasın tuvalete gidip 5-10 dk oturulmalıdır. bu türlü sağlanabilinecek barsak alışkanlığı uzun müddetli rahatlatıcı olacaktır. Birey her gün sabahları bu dışkılama teşebbüsüne vakit ayırmalıdır. Bu dışkılama eğitiminde ergenlerde daha yeterli sonuçlar alınmaktadır. Ozmotik dışkılatıcılar (Magnezyum tuzları sodyum fosfat, laktiloz bu gruptandır) emniyetle uzun mühlet kullanılabilir. Barsak hareketlerini uyararak, dışkılama meydana getiren ilaçlar piyasada biroldukca tablet ya da draje biçiminde hazır olarak fazla ölçüde tüketilmektedir. Bu ilaçlar elektrolit bozuklukları, kemik erimesi, protein kaybı ve bağımlılık yapabilirler. Kimileri uzun müddet kullanıldıklarında ise barsak mukozasında pigment birikimine niye olarak melanosis koli ismi verilen oluşuma yol açabilirler. Bilhassa barsak hareketlerini arttırarak tesir gösteren ilaçlar barsak duvarı içerisindeki hudutların harabiyetine niye olur. Gerisinden kolay kolay düzelmeyen şiddetli kabızlık meydana gelebilmektedir. Sıvı vazelin, mineral yağlar, ağızdan yahut lavman yoluyla verilebilir. Şiddetli kabızlıkta bilhassa karında şişkinlikte mevcutsa lavman ile barsak boşaltılmaya çalışılmalıdır.