Arabulucu Olmadan Dava Açılır Mı ?

Derin

New member
Arabulucu Olmadan Dava Açılır Mı?

Hukuk sisteminde arabuluculuk, taraflar arasında anlaşmazlıkların çözülmesi amacıyla başvurulabilen alternatif bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Ancak, arabuluculuğun zorunlu olduğu durumlar ve arabuluculuğun öncesinde dava açılıp açılamayacağı sorusu, hukuk sisteminde sıkça karşılaşılan bir sorudur. Bu yazıda, "Arabulucu olmadan dava açılır mı?" sorusunu detaylı bir şekilde ele alacak, arabuluculuğun gerekliliğini, dava açılabilirliğini ve bunun hukuki çerçevesini inceleyeceğiz.

Arabuluculuk Nedir?

Arabuluculuk, tarafların anlaşmazlıklarını çözebilmek amacıyla, üçüncü bir kişinin (arabulucu) yardımıyla gerçekleştirdikleri müzakerelere dayalı bir çözüm yöntemidir. Arabulucu, tarafların arasındaki iletişimi güçlendirir, tarafsız bir şekilde çözüme ulaşmaları için yardımcı olur ancak tarafların nihai kararı onlara bırakır. Bu süreç, genellikle gönüllülük esasına dayanır ve taraflar arabulucuya başvurmadan önce veya dava açmadan önce bu yöntemi deneyebilirler.

Arabuluculuk Zorunlu Mudur?

Türk Hukuku'nda arabuluculuğun zorunlu olduğu bazı durumlar bulunmaktadır. Özellikle, 2013 yılında yürürlüğe giren Arabuluculuk Kanunu ile bazı dava türlerinde arabulucuya başvurmak, dava açmadan önce hukuki bir gereklilik haline gelmiştir. Ancak, tüm davalar için arabuluculuk zorunlu değildir.

Arabuluculuğun zorunlu olduğu davalar arasında iş hukuku ve ticaret hukuku ile ilgili davalar yer alır. Özellikle işçi ile işveren arasında çıkan işçi alacağı davaları, işe iade davaları ve tazminat davaları gibi bazı özel durumlarda, dava açılmadan önce arabulucuya başvurulması gereklidir. Bunun dışında, diğer medeni hukuk davalarında taraflar arabulucuya başvuru yapma hakkına sahip olup, bu bir zorunluluk değildir.

Arabulucu Olmadan Dava Açılabilir Mi?

Arabuluculuğun zorunlu olduğu bazı dava türleri hariç, genellikle arabulucu olmadan da dava açılabilir. Özellikle ticari ve iş hukuku alanındaki bazı davalarda arabuluculuk, zorunlu hale getirilmiş olsa da, bu durum diğer dava türlerinde geçerli değildir. Eğer taraflar arabuluculuk sürecini tercih etmiyor veya başvuracak bir arabulucu bulamıyorsa, doğrudan mahkemeye başvurularak dava açılabilir.

Örneğin, ticaret hukuku çerçevesindeki alacak davalarında, taraflar arabulucuya başvurmayı tercih etmeyebilirler. Arabuluculuk süreci başarıya ulaşmazsa, taraflar doğrudan mahkemeye başvurabilirler. Ayrıca, bazı uyuşmazlıklarda, arabuluculuğun sonuçsuz kalması durumunda dava açılması mümkündür.

Arabuluculuk Neden Zorunlu Hale Getirilmiştir?

Arabuluculuğun zorunlu hale getirilmesinin temel amacı, dava süreçlerinin daha hızlı ve daha az maliyetli bir şekilde çözülmesini sağlamaktır. Mahkeme süreçlerinin uzun ve masraflı olabilmesi, tarafları zaman kaybı ve yüksek yargı masrafları ile karşı karşıya bırakabilir. Arabuluculuk ise bu süreci hızlandırabilir ve daha düşük maliyetlerle tarafların anlaşmazlıklarını çözmelerine yardımcı olabilir. Ayrıca, arabuluculuk sürecinin sonucunda taraflar, mahkemeye gitmeden önce uzlaşmaya varabilir ve böylece uzun süren mahkeme süreçlerinin önüne geçilebilir.

Bir diğer önemli neden ise, mahkeme kararlarının her zaman tarafları tatmin etmeyebileceği gerçeğidir. Arabuluculuk, tarafların ihtiyaçlarını ve isteklerini göz önünde bulundurarak, daha esnek ve tarafların daha fazla memnuniyet sağlayabileceği bir çözüm önerisi sunar. Bu da, toplumda hukuki huzuru sağlamak adına önemli bir adımdır.

Arabuluculuk Başvurusu Zorunlu Olduğunda Ne Olur?

Eğer arabuluculuk başvurusu zorunlu olan bir dava türünde, taraflar arabulucuya başvurmazsa, mahkeme tarafından davanın reddedilmesine karar verilebilir. Bu durumda, tarafların arabuluculuğa başvurması sağlanana kadar davanın işleme alınmaması söz konusu olabilir. Arabulucuya başvurulmadığı sürece, dava açmak mümkün olmayabilir. Ancak, bu zorunluluk yalnızca bazı özel durumlarla sınırlıdır.

Arabulucu Olmadan Dava Açma Yöntemleri Nelerdir?

Arabulucu olmadan dava açmak için, ilk olarak arabuluculuğa başvurmanın zorunlu olup olmadığının belirlenmesi gerekir. Eğer arabuluculuk zorunlu değilse, taraflar doğrudan mahkemeye başvurarak dava açabilirler. Bu durumda, öncelikle davanın hangi mahkemede açılacağı, hangi dava türüne ait olduğu gibi hususlar belirlenmelidir.

Bir diğer önemli nokta ise, dava açmadan önce diğer alternatif çözüm yöntemlerini gözden geçirmek olabilir. Eğer dava açmak istemeyen taraflar, arabuluculuğa başvurmak istemiyorlarsa, farklı çözüm yolları da devreye girebilir. Örneğin, taraflar, müzakereler yoluyla anlaşmaya varmaya çalışabilirler.

Arabuluculuk Zorunluluğunun Uygulama Alanları Nelerdir?

Arabuluculuk zorunluluğu, sadece iş hukuku ve ticaret hukukundaki bazı davalarla sınırlıdır. İşçi alacakları, tazminat davaları, işe iade davaları gibi konularda arabulucuya başvuru yapmadan dava açmak mümkün değildir. Ancak, medeni hukuk, borçlar hukuku gibi alanlarda taraflar, arabulucuya başvurup başvurmamaya karar verebilirler.

Sonuç

Arabuluculuk, taraflar arasındaki anlaşmazlıkların daha hızlı ve maliyet etkin bir şekilde çözülmesini sağlayan önemli bir alternatiftir. Ancak, arabuluculuğun zorunlu olduğu bazı durumlar ve dava türleri dışında, arabulucu olmadan da dava açmak mümkündür. Taraflar, dava açmadan önce arabuluculuğa başvurmayı tercih edebilir veya doğrudan mahkemeye başvurabilirler. Arabuluculuğun yasal zorunluluğu, davanın türüne göre değişmektedir ve bu durum hukuki süreci etkileyen önemli bir faktördür.
 
Üst